Jak wspomóc rozwój mowy?
Mowa jest bardzo ważnym elementem rozwoju małego dziecka. Dzięki niej może ono wyrażać swoje potrzeby, nawiązywać kontakt z rówieśnikami oraz dorosłymi, opisywać zjawiska. Rozwój mowy należy stymulować już od pierwszych dni życia dziecka. Kontakt wzrokowy z mamą nachyloną nad łóżeczkiem, obserwacja jej mówiących ust jest doskonałym ćwiczeniem przygotowującym do rozwoju mowy, zwłaszcza jeśli te usta są świadomie przez mamę zaznaczone bardzo mocno czerwona pomadką i wyróżniają się spośród reszty twarzy.Mówienie do dziecka, używanie wyrażeń dźwiękonaśladowczych np. HAU, HAU, MIAU, CYK, CYK itp. spowoduje, że dziecko będzie łatwo przyswajało mowę. Mowa rozwija się poprzez naśladownictwo sylab łatwych do wymówienia przez małego człowieka, więc jak najbardziej wskazanym jest, aby w pierwszym etapie rozwoju nazywać krowę MU, a kozę ME. Wbrew pozorom słowa jednosylabowe PIES, KOT są trudniejsze do wypowiedzenia przez malucha niż słowo MAMA, TATA, BABA, AUTO, choć są to słowa zawierające więcej niż jedną sylabę. Stąd używanie wyrazów HAU HAU na nazwania psa, a wyrazu KO KO na nazwanie kury jest lepsze i właśnie to wspomaga rozwój mowy dziecka.
ABY SPRAWDZIĆ CZY ROZWÓJ TWOJEGO MAŁEGO DZIECKA 0-3 LAT PRZEBIEGA PRAWIDŁOWO ZGŁOŚ SIĘ NA KONSULTACJĘ DO NEUROLOGOPEDY LUB LOGOPEDY SPECJALIZUJACEGO SIĘ W ROZWOJU MOWY DZIECKA DO 3 ROKU ŻYCIA.
JEŚLI NIEPOKOI PAŃSTWA ROZWÓJ MOWY I ARTYKILACJI WASZYCH POCIECH, LOGOPEDA JEST TYM SPECJALISTĄ, KTÓRY POMOŻE TO OCENIĆ. WIELE TAKŻE MOŻECIE ZROBIC SAMI W RAMACH PROFILAKTYKI LOGOPEDYCZNEJ.
Zadania i ćwiczenia dla dzieci 3-letnich.
1. Ćwiczenia artykulatorów:
• Język: sięganie językiem w kierunku nosa, malowanie językiem górnych zębów, malowanie językiem przestrzeni za górnymi zębami, kląskanie jak konik, oblizywanie górnej wargi.
• Wargi: przesyłanie całusków, wypowiadanie samogłoski uuuuu (lot samolotem), naśladowanie odgłosów wilka- Au, Au, udawanie zmęczonego konika- parskanie wargami
• Podniebienie- ziewanie, udawanie kaszlu, chrapanie (np. miś jest zmęczony, chory, śpi itp.)
2. Ćwiczenia oddechowe:
Dmuchanie na piórka, watki, przez słomki, na wiatraczki
3. Ćwiczenia fonacyjne:
Śpiewanie prostych piosenek, wypowiadanie sylaby la la na znane melodie np. wlazł kotek na płotek
4. Zadania wspomagające rozwój mowy:
• Dobieranie takich samych obrazków tematycznych np. misie, lale potem atematycznych np. figury geometryczne
• Uzupełnianie części twarzy na planszy
• Składanie obrazka z 2 potem 3 i 4 części
• Klasyfikowanie klocków według barw, potem kształtu
• Układanie sekwencji tematycznych, potem atematycznych- najpierw 2 potem 3 i 4 elementowych.
• Czytanie rymowanek i krótkich bajeczek
• Rozwijanie funkcji słuchowych- wrzucanie do pudełka obrazków nazwanych przez prowadzących
Zadania i ćwiczenia dla dzieci 4-letnich.
5. Ćwiczenia artykulatorów:
• Język: sięganie językiem w kierunku nosa, malowanie językiem górnych zębów, malowanie językiem przestrzeni za górnymi zębami, kląskanie jak konik, oblizywanie górnej wargi, liczenie górnych zębów, malowanie sufitu- ruchy językiem w kierunku gardła- od przodu jamy ustnej
• Wargi: przesyłanie całusków, wypowiadanie samogłoski uuuuu (lot samolotem), naśladowanie odgłosów wilka- Au, Au, udawanie zmęczonego konika- parskanie wargami, udawanie sygnału karetki- EU, IO
• Podniebienie- ziewanie, udawanie kaszlu, chrapanie (np. miś jest zmęczony, chory, śpi itp.)
6. Ćwiczenia oddechowe:
Dmuchanie na piórka, watki, przez słomki, na wiatraczki, kołysanie misia- dzieci leżą na plecach, mając misia na brzuchu- miś jest w górze podczas wdechu, na dole, podczas wydechu
Ćwiczenia fonacyjne:
Śpiewanie prostych piosenek, wypowiadanie sylaby la la na znane melodie np. wlazł kotek na płotek, śpiewnie samogłosek- aaaaa- jak lala spiewa?, ooooo- udawanie zdziwienia, eeeee- jak lala płacze, uuuuu- leci samolot, iiiiii- jak robi świnka, yyyy- jaki jestem silny/a
7. Zadania wspomagające rozwój mowy:
• Różnicowanie prozodii mowy poprzez wypowiadania zdań pytających, rozkazujących itp.
• Dobieranie schematów twarzy- wesoły, smutny, zły
• Układanie historyjek obrazkowych
• Tworzenie kategorii- owoce, warzywa, meble, pojazdy, zabawki itp.
Zadania i ćwiczenia dla dzieci 5-6-letnich.
8. Ćwiczenia artykulatorów:
• Język: sięganie językiem w kierunku nosa, malowanie językiem górnych zębów, malowanie językiem przestrzeni za górnymi zębami, kląskanie jak konik, oblizywanie górnej wargi, liczenie górnych zębów, malowanie sufitu- ruchy językiem w kierunku gardła- od przodu jamy ustnej, ruchy pionowe w stronę podniebienia
• Wargi: przesyłanie całusków, wypowiadanie samogłoski uuuuu (lot samolotem), naśladowanie odgłosów wilka- Au, Au, udawanie zmęczonego konika- parskanie wargami, udawanie sygnału karetki- EU, IO, robienie śmiesznych min
• Podniebienie- ziewanie, udawanie kaszlu, chrapanie (np. miś jest zmęczony, chory, śpi itp.), zbieranie watek, karteczek rozsypanych na stole przy pomocy słomki- wciąganie, nie dmuchanie
9. Ćwiczenia oddechowe:
Dmuchanie na piórka, watki, przez słomki, na wiatraczki, kołysanie misia- dzieci leżą na plecach, mając misia na brzuchu- miś jest w górze podczas wdechu, na dole, podczas wydechu
10. Ćwiczenia fonacyjne:
Śpiewanie prostych piosenek, wypowiadanie sylaby la la na znane melodie np. wlazł kotek na płotek, śpiewnie samogłosek- aaaaa- jak lala spiewa?, ooooo- udawanie zdziwienia, eeeee- jak lala płacze, uuuuu- leci samolot, iiiiii- jak robi świnka, yyyy- jaki jestem silny/a,
11. Zadania wspomagające rozwój mowy:
• Wykonywanie sekwencji ruchów np. podczas ubierania, rozbierania, mycia się
• Skakanie na skakance i wypowiadanie ciągów zautomatyzowanych- ene due rabe itp.
• Zabawy tematyczne
• Nawlekanie na sznurek sekwencji klocków
• Zapinanie guzików, sznurowanie butów
• Wykluczanie elementu ze zbioru
• Uzupełnianie elementów w szeregu
• Rymowanki
• Tworzenie neologizmów np. czasowników: lisek- liskuje,
rybka-rybkuje
środa, 21 mar 2012, Marianna Głębocka-Czarniecka- neurologopeda
